Profesjonalna rejestracja pojazdów (potocznie - „tablice dealerskie”) to instytucja znana w wielu krajach Unii Europejskiej. Od 11 lipca 2019 zostaje wprowadzona także w Polsce.

Po pierwsze - przedsiębiorca posiadający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedzibę (w przypadku przedsiębiorcy posiadającego siedzibę za granicą – oddział), zajmujący się:

- produkcją,

- dystrybucją (sprzedażą prowadzoną w ramach handlu)

- badaniem pojazdów

Po drugie, jednostka uprawniona lub jednostka badawcza producenta pojazdu, przedmiotu wyposażenia lub części przeprowadzająca badania pojazdu, przedmiotu wyposażenia lub części.

Profesjonalna rejestracja będzie mogła być zastosowana tylko do pojazdu, który nie był wcześniej zarejestrowany w RP ani za granicą. Oznacza to, że profesjonalna rejestracja pojazdów nie będzie mogła być stosowana do samochodów używanych (a konkretniej - wcześniej gdziekolwiek zarejestrowanych). Niestety, także pojazdy aktualnie już wyrejestrowane z ewidencji za granicą (niektóre kraje dopuszczają wyrejestrowanie stałe lub czasowe) nie będą mogły korzystać z profesjonalnej rejestracji.

Po pierwsze brak karalności. Chodzi tu o brak prawomocnego skazania (ujawnionego w KRK) za przestępstwo przeciwko mieniu, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów - dotyczy przedsiębiorcy, jeżeli jest on osobą fizyczną, albo członków władz organów osoby prawnej lub nieposiadającej osobowości prawnej jednostki organizacyjnej.

Po drugie oświadczenie o wykorzystywaniu pojazdu do jazd testowych. Aby ubiegać się o wydanie decyzji o profesjonalnej rejestracji należy złożyć oświadczenie o tym, że każdy z pojazdów, którymi będą wykonywane jazdy testowe, będzie spełniał warunki dopuszczające pojazd do ruchu (o których mowa w art. 66 ustawy Prawo o ruchu drogowym). Chodzi tu m.in. o to, aby korzystanie z pojazdu

1) nie zagrażało bezpieczeństwu osób nim jadących lub innych uczestników ruchu, nie naruszało porządku ruchu na drodze i nie narażało kogokolwiek na szkodę;

2) nie zakłócało spokoju publicznego przez powodowanie hałasu przekraczającego poziom określony w przepisach szczegółowych;

3) nie powodowało wydzielania szkodliwych substancji w stopniu przekraczającym wielkości określone w przepisach szczegółowych;

4) nie powodowało niszczenia drogi;

5) zapewniało dostateczne pole widzenia kierowcy oraz łatwe, wygodne i pewne posługiwanie się urządzeniami do kierowania, hamowania, sygnalizacji i oświetlenia drogi przy równoczesnym jej obserwowaniu;

6) nie powodowało zakłóceń radioelektrycznych w stopniu przekraczającym wielkości określone w przepisach szczegółowych.

Ponadto należy złożyć oświadczenie o tym, że w ruchu drogowym z wykorzystaniem profesjonalnego dowodu rejestracyjnego będą używane tylko pojazdy niezarejestrowane wcześniej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, dla których posiada się udokumentowane prawo do dysponowania nimi oraz że będą używane wyłącznie w celu wykonywania jazd testowych, a blankiety profesjonalnych dowodów rejestracyjnych będą wypełniane wyłącznie przez podmiot uprawniony albo osoby zatrudnione przez ten podmiot.

Oświadczeń tych nie trzeba samodzielnie pisać, ponieważ ich wzory zostały wydane w formie rozporządzenia. Oto one:

Wniosek o wydanie decyzji w przedmiocie profesjonalnej rejestracji należy złożyć do starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu) właściwego ze względu na siedzibę dealera.

Do wniosku należy dołączyć:

1) oświadczenie, że podmiot uprawniony jest wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo kopię aktualnego odpisu z rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo oświadczenie o wpisie do tego rejestru albo pobrany samodzielnie wydruk komputerowy aktualnych informacji o podmiocie uprawnionym wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego;

2) w przypadku jednostek badawczych kopię dokumentu potwierdzającego uprawnienia jednostki do przeprowadzania odpowiednich badań pojazdu, przedmiotu wyposażenia lub części;

3) oświadczenie o niekaralności za przestępstwo przeciwko mieniu, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów;

4) oświadczenie o warunkach spełnionych przez pojazd, używaniu pojazdów niezarejestrowanych wcześniej, dla których posiada udokumentowane prawo dysponowania nimi oraz wyłącznie w celu wykonywania jazd testowych a także, że blankiety profesjonalnych dowodów rejestracyjnych będą wypełniane wyłącznie przez uprawnionych;

Wszystkie powyższe oświadczenia znajdują się na formularzach znajdujących się powyżej oraz na druku wniosku poniżej.

Uwaga! Oświadczenia te są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej.

5) potwierdzenie uiszczenia opłaty:

- za wydanie decyzji w wysokości 100 zł,

- ewidencyjnej za blankiety profesjonalnych dowodów rejestracyjnych w wysokości 10 zł za blankiet,

- za zalegalizowane profesjonalne tablice (dla samochodu 80 zł, dla motocykla 40 zł, dla motoroweru 30 zł).

Wzór wniosku również został już przygotowany przez prawodawcę i określony w rozporządzeniu. Wygląda on następująco:

Po pozytywnej weryfikacji wniosku starosta wydaje decyzję o możliwości stosowania przez dealera profesjonalnej rejestracji pojazdów na okres 1 roku. Wraz z decyzją starosta wydaje wypełnione przez siebie (numer rejestracyjny) blankiety profesjonalnych dowodów rejestracyjnych w liczbie w jakiej dotyczył wniosek (dla dealera - maksymalnie 100 sztuk) oraz zalegalizowane profesjonalne tablice rejestracyjne odpowiadające numerowi rejestracyjnemu albo numerom rejestracyjnym nadanym w decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów.

Uwaga! W okresie ważności decyzji, w przypadku wykorzystania blankietów można złożyć wniosek o wydanie dodatkowych blankietów.

Jest blankietem w części wypełnianym przez starostę a w części przez uprawnionego przedsiębiorcę. Blankiet na stronie drugiej należy wypełnić drukując czarną czcionką, czytelnie w odpowiednich rubrykach, a w przypadku braku możliwości drukowania należy wypełnić czytelnie, pismem drukowanym, czarnym tuszem.

Wzór dowodu wygląda następująco:

Uwaga! Możliwe jest posiadanie kilku wypełnionych blankietów jednocześnie przypadających na jedną tablicę (przy czym zawsze każdy z nich jest ważny 30 dni). Jeżeli więc zakończymy jazdę testową i „przewieszamy” tablice na inny pojazd, a potem znowu jeździmy tym poprzednim, to nie ma potrzeby wypełniania dla niego nowego blankietu i możemy wykorzystać wypełniony poprzedni.

Na profesjonalnej tablicy rejestracyjnej wytłoczony jest numer rejestracyjny barwy zielonej na białym tle, składający się z wyróżnika województwa, wyróżnika powiatu i wyróżnika przydzielonego dla pojazdów w decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów zawierającego jako trzeci znak z kolei stałą literę P, będącą literowym wyróżnikiem tablicy przeznaczonej do profesjonalnej rejestracji pojazdów.

Poszczególne litery i cyfry profesjonalnego numeru rejestracyjnego pełnią następujące funkcje: pierwsza litera stanowi wyróżnik województwa, dwie cyfry w przedziale od 01 do 99 stanowią wyróżnik powiatu, następnych pięć znaków stanowi wyróżnik przydzielony dla pojazdów w decyzji o profesjonalnej rejestracji.

Wzór tablicy wygląda następująco:

W rozumieniu nowych przepisów jazdą testową jest jazda wykonywana przy wykorzystaniu profesjonalnego dowodu rejestracyjnego i tablic, w ramach prowadzonej działalności oraz przez uprawnionego do posługiwania się takim dowodem w celu przeprowadzenia testu produkowanego lub badanego pojazdu, w tym przedmiotu jego wyposażenia lub części lub testu pojazdu będącego przedmiotem dystrybucji.

Jazda testowa może być wykonywana przez samego uprawnionego albo przez jego pracownika, a w przypadku producenta pojazdów także w oparciu o umowę cywilnoprawną.

Klient może prowadzić auto w ramach jazdy testowej, ale tylko w obecności przedsiębiorcy zajmującego się dystrybucją lub jego pracownika.

Uwaga! Blankiet dowodu oraz tablice profesjonalne nie ulegają przekazaniu nabywcy. Nie można go też przekazywać innym osobom trzecim.

Podmiot uprawniony, który uzyskał decyzję o profesjonalnej rejestracji pojazdów, jest obowiązany prowadzić wykaz pojazdów używanych przez siebie w ruchu drogowym z wykorzystaniem profesjonalnego dowodu rejestracyjnego i zalegalizowanych profesjonalnych tablic (tablicy) rejestracyjnych.

Uwaga! Docelowo wykaz ma być prowadzony w formie elektronicznej w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję pojazdów. Ministerstwo Cyfryzacji jest w trakcie przygotowywania specjalnej aplikacji. Do czasu udostępnienia tej aplikacji wykaz musi być prowadzony w formie papierowej lub „elektronicznej” (przez co należy rozumieć ręcznie uzupełniany np. plik tekstowy).

Strukturę wykazu docelowo będzie określać aplikacja, ale do czasu jej powstania należy samodzielnie stworzyć tabelę, która zawiera następujące kolumny:

Dane o pojazdach używanych z wykorzystaniem profesjonalnych dowodów rejestracyjnych i dowodach rejestracyjnych należy umieścić przed zawarciem przez ten podmiot umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Wykaz wypełnia się w sposób czytelny i gwarantujący trwałość dokonanych wpisów.

Uwaga! Starosta, zakład ubezpieczeń, z którym zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych na pojazdy do jazd testowych oraz Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny mogą w czasie obowiązywania decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów wezwać pisemnie podmiot uprawniony do przekazania im poświadczonych przez ten podmiot kopii albo wydruku prowadzonego przez niego wykazu w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego wezwania. Zakład ubezpieczeń albo Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny informuje niezwłocznie starostę, jeżeli podmiot uprawniony nie przekazał poświadczonych kopii albo wydruku prowadzonego przez niego wykazu w terminie.

Należy niezwłocznie zawiadomić starostę o zaprzestaniu działalności w zakresie produkcji, dystrybucji, badań pojazdów albo badań przedmiotów wyposażenia lub części, zmianie nazwy lub adresu siedziby albo oddziału lub numeru identyfikacyjnego REGON (w przypadku zmiany nazwy, siedziby, oddziału lub numeru REGON należy zwrócić staroście blankiety profesjonalnych dowodów rejestracyjnych i profesjonalne dowody rejestracyjne).

Decyzje, blankiety oraz tablice należy przechowywać w sposób zabezpieczający je przed kradzieżą lub zniszczeniem oraz dostępem osób nieuprawnionych. Decyzję o profesjonalnej rejestracji pojazdów należy przechowywać przez okres 5 lat od dnia, w którym upłynął termin ważności tej decyzji, lub od dnia uchylenia tej decyzji, a blankiety i tablice do czasu ich zwrotu staroście.

Wzór dokumentu zwrotu blankietów profesjonalnych dowodów rejestracyjnych znajduje się poniżej:

Działaniami niedozwolonymi przy korzystaniu z tablic dealerskich są:

1. korzystanie z profesjonalnego dowodu rejestracyjnego lub profesjonalnych tablic (tablicy) rejestracyjnych przez osobę do tego nieuprawnioną,

2. wykonywanie jazdy testowej bez wypełnionego profesjonalnego dowodu rejestracyjnego.

Uwaga! W przypadku trzykrotnego zatrzymania profesjonalnego dowodu rejestracyjnego w ciągu danego roku kalendarzowego podmiot uprawniony podlega karze pieniężnej w wysokości 2000 zł!

Nie później niż na 60 dni przed upływem daty ważności decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów podmiot uprawniony może złożyć staroście wniosek o wydanie kolejnej decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów.

Uwaga! W przypadku złożenia kolejnego wniosku należy zwrócić niewykorzystane profesjonalne dowody rejestracyjne. Niewykorzystane blankiety i tablice starosta ujmuje, nieodpłatnie, na wniosek podmiotu uprawnionego, w kolejnej decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów, bez konieczności ich zwrotu.

W ciągu 30 dni od dnia wygaśnięcia albo uchylenia decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów podmiot uprawniony jest obowiązany zwrócić staroście blankiety profesjonalnych dowodów rejestracyjnych, profesjonalne dowody rejestracyjne oraz profesjonalne tablice rejestracyjne, z wykorzystaniem dokumentu zwrotu. Jeżeli w ciągu 30 dni od dnia wygaśnięcia decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów podmiot uprawniony złoży staroście wniosek o wydanie kolejnej decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów, starosta, wydając tę decyzję, wydaje temu podmiotowi, nieodpłatnie, niewykorzystane blankiety profesjonalnych dowodów rejestracyjnych oraz profesjonalne tablice rejestracyjne.

Uwaga! Po tym okresie zwrócone profesjonalne tablice rejestracyjne starosta może wydać odpłatnie innemu podmiotowi uprawnionemu, który złożył wniosek o wydanie decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów, za zgodą tego podmiotu.

Uprawniony jest obowiązany złożyć staroście oświadczenie, że do takiego zdarzenia doszło. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej i powinno zawierać klauzulę „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. W przypadku, gdy do utraty lub zniszczenia doszło w okresie ważności decyzji można złożyć wniosek o wydanie za opłatą oraz opłatą ewidencyjną, nowych blankietów w liczbie odpowiadającej liczbie blankietów utraconych lub zniszczonych lub nowych profesjonalnych tablic (tablicy) rejestracyjnych.

W przypadku kradzieży blankietów profesjonalnych dowodów rejestracyjnych, profesjonalnych dowodów rejestracyjnych lub profesjonalnych tablic (tablicy) rejestracyjnych należy zawiadomić o tym fakcie właściwy organ Policji oraz starostę, który wydał decyzję o profesjonalnej rejestracji pojazdów.

Starosta może uchylić decyzję, gdy:

1) przedsiębiorca zaprzestał prowadzenia działalności w zakresie produkcji, dystrybucji lub badania pojazdów;

2) jednostka uprawniona lub jednostka badawcza producenta pojazdu, przedmiotu wyposażenia lub części zaprzestała przeprowadzania odpowiednich badań pojazdu, przedmiotu wyposażenia lub części;

3) ujawnione zostało, że po dniu wydania decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów:

a) przedsiębiorca, jeżeli jest on osobą fizyczną, albo członek władz organów osoby prawnej lub nieposiadającej osobowości prawnej jednostki organizacyjnej został prawomocnie skazany za przestępstwo przeciwko mieniu, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu lub przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów,

b) podmiot uprawniony używał w ruchu drogowym z wykorzystaniem profesjonalnego dowodu rejestracyjnego pojazdy, dla których nie posiadał udokumentowanego prawa do dysponowania nimi;

4) podmiot uprawniony złożył niezgodne z prawdą oświadczenie o niekaralności;

5) podmiot uprawniony złożył niezgodne z prawdą oświadczenie o utracie lub zniszczeniu blankietów profesjonalnych dowodów rejestracyjnych, profesjonalnych dowodów rejestracyjnych lub profesjonalnych tablic (tablicy) rejestracyjnych;

6) podmiot uprawniony złożył staroście wniosek o wydanie dodatkowych albo nowych blankietów profesjonalnych dowodów rejestracyjnych w okresie ważności decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów, a nie zwrócił profesjonalnych dowodów rejestracyjnych albo nie złożył oświadczenia o ich utracie lub zniszczeniu;

7) podmiot uprawniony przekazał blankiet profesjonalnego dowodu rejestracyjnego, profesjonalny dowód rejestracyjny lub profesjonalne tablice (tablicę) rejestracyjne innemu podmiotowi;

8) podmiot uprawniony wykonywał jazdę testową, korzystając z niewypełnionego blankietu profesjonalnego dowodu rejestracyjnego;

9) podmiot uprawniony nie dopełnił obowiązku prowadzenia wykazu pojazdów.

Po uchyleniu decyzji nie można ponownie wnioskować o jej wydanie przez okres 2 lat.